4 เคล็ดลับ!! ฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดกระดูกและข้อง่ายๆ ที่ทำได้ด้วยตัวเองที่บ้าน

นอกจากการดูแลและเตรียมตัวก่อนเข้ารับการผ่าตัดจะเป็นเรื่องสำคัญแล้ว การฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ต้องรู้เช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเพื่อรักษาโรคกระดูกและข้อ วันนี้เราเลยมีเคล็ดลับ ฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดกระดูกและข้อ มาฝากกันค่ะ

การฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดกระดูกและข้อ สามารถช่วยลดอาการบวมของบาดแผล รวมถึงยังช่วยสร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อ ป้องกันการหดของเนื้อเยื่อพังผืด ป้องกันข้อติดแข็งและกล้ามเนื้อลีบ และที่สำคัญคือการเสริมสร้างความแข็งแรงให้กระดูกที่จะสมานติดกัน อันเป็นผลให้คนไข้สามารถกลับมาดำเนินชีวิตได้ตามปกติเร็วยิ่งขึ้น

1. สูงขึ้นอีกนิดพิชิตปวด
ช่วงพักฟื้นหลังการผ่าตัดควรยกอวัยวะส่วนที่มีการหักให้สูงขึ้น เพื่อช่วยให้เลือดไหลเวียนในบริเวณดังกล่าวได้ดีขึ้น ทั้งนี้ยังช่วยให้เลือดไหลเวียนกลับไปที่หัวใจ ช่วยลดอาการบวมและความปวดได้เป็นอย่างดี เป็นเคล็ดลับการฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดกระดูกและข้อที่แสนง่ายจนหลายคนมองข้าม

2. ขยับสักหน่อยปลดปล่อยอาการบวม
ร่างกายส่วนอื่นๆ ที่อยู่บริเวณใกล้เคียงกับส่วนที่หักก็มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน เพราะอวัยวะทุกส่วนในร่างกายของเรานั้นทำงานประสานกันเสมอ ดังนั้นขณะพักฟื้นลองขยับเขยื้อนเคลื่อนไหวร่างกายส่วนอื่นๆ ไปด้วย เช่น แขนหัก แพทย์อาจสั่งห้ามเคลื่อนไหวอวัยวะบางส่วนหลังการผ่าตัด แต่ส่วนใดอยู่นอกเหนือการถูกสั่งห้ามก็ควรมีการขยับเขยื้อนบ้าง หากยังสามารถกำแบมือได้ ก็ควรพยายามทำบ่อยๆ เพื่อช่วยการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ส่งผลให้อาการบวมลดลง และสามารถลดความเจ็บปวดได้ รวมถึงเป็นการเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อแขนด้วย ช่วยทำให้กระดูกสมานกันเร็วขึ้น
 

3. เคลื่อนไหวข้อต่อพอช่วยได้
อีกเคล็ดลับง่ายๆ ของการฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดข้อต่อ ก็คือ ออกกำลังกายด้วยวิธีหมุนข้อต่ออย่างช้าๆ ตามคำแนะนำของแพทย์ ระยะแรกหากทำไม่ไหวอาจให้คนช่วยหมุนก่อนก็ได้ โดยเริ่มต้นจากหมุนวันละประมาณ 2 – 3 รอบ จากนั้นจึงเพิ่มจำนวนขึ้น เพื่อช่วยให้ข้อไม่ติด และเพิ่มความแข็งแรงให้กับข้อต่อ
 

4. อุปกรณ์เสริมเพิ่มประสิทธิภาพ
กรณีกระดูกขาหักหรือข้อเท้าหัก การหัดเดินโดยต้องมีเครื่องมือช่วยเดินในระยะแรกเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ควรฝึกเดินด้วยการไม่ลงน้ำหนักโดยใช้อุปกรณ์เสริมต่างๆ ให้คุ้นชินเสียก่อนจนกว่าจะคล่อง การฝึกเดินกับอุปกรณ์เสริมจะช่วยให้ลงน้ำหนักได้อย่างถูกต้อง เป็นการช่วยกระตุ้นการสร้างกระดูกให้สามารถสมานได้เร็วยิ่งขึ้น

แม้ปัจจุบันการผ่าตัดกระดูกและข้อจะใช้วิธีการผ่าตัดแบบ MIS (Minimally Invasive Surgery) ใช้การส่องกล้องเข้าช่วยหรือลดขนาดบาดแผลลง ทำให้บาดแผลมีขนาดเล็กและไม่น่าเป็นห่วง คนไข้สามารถฟื้นตัวจากแผลผ่าตัดได้อย่างรวดเร็ว แต่ในส่วนของการเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูกที่จะสมานติดกัน ยังต้องอาศัยความเข้าใจและเอาใจใส่ของคนไข้และคนรอบข้างอีกด้วย
ดังนั้น การฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดกระดูกและข้อจึงเป็นเรื่องที่ละเลยไม่ได้ หากต้องการกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้เร็ววัน ลองนำ 4 เคล็ดลับนี้ไปลองปฏิบัติ แล้วคุณจะรู้ว่าได้ผลไวกว่าที่คิดจริงๆ

ที่มา      นพ. วีรยุทธ ชยาภินันท์