ยาดม เป็นของใช้ข้างกายที่ขาดไม่ได้เลยเวลาที่รู้สึกมึนศีรษะ ปวดหัว หายใจไม่สะดวก หรือบางคนก็ไม่ได้รู้สึกเจ็บป่วยอะไรหรอก แค่อยากดมเท่านั้นนั่นแหละ ยิ่งดมก็ยิ่งติด ขาดไม่ได้ จนบางครั้งอาจกลายเป็นภาพลักษณ์ที่ไม่ดีไปแทน...
ยาดม เป็นของใช้ข้างกายที่ขาดไม่ได้เลยเวลาที่รู้สึกมึนศีรษะ ปวดหัว หายใจไม่สะดวก หรือบางคนก็ไม่ได้รู้สึกเจ็บป่วยอะไรหรอก แค่อยากดมเท่านั้นนั่นแหละ ยิ่งดมก็ยิ่งติด ขาดไม่ได้ จนบางครั้งอาจกลายเป็นภาพลักษณ์ที่ไม่ดีไปแทน
แต่ถ้าพูดถึงในเรื่องของประโยชน์และโทษต่อสุขภาพแล้ว “การติดยาดม” มีผลเสียต่อร่างกายบ้างหรือไม่ ตามมาหาคำตอบกันได้เลย
ยาดม คือ ยาสมุนไพรรูปแบบแท่งหรือตลับ ผลิตขึ้นมาจากการบูร พิมเสน เมนทอลและน้ำมันหอมระเหยต่าง ๆ อาทิเช่น สะระแหน่ น้ำมันเขียว น้ำมันกานพลู หรือน้ำมันยูคาลิปตัส ซึ่งกระตุ้นให้ร่างกายตื่นตัวและสดชื่นขึ้นได้บ้าง
ยาดมทำออกมาเพื่อความสะดวกใช้ สะดวกพกพา ติดตัวเอาไว้ได้ตลอดเวลา เผื่อเวลาไหนที่รู้สึกวิงเวียนศีรษะ หรือคลื่นไส้ก็หยิบขึ้นมาสูดดมได้ตลอด แต่สำหรับใครที่ดมบ่อยๆจนเสพติดละ มีข้อเสียต่อร่างกายมากแค่ไหนกันนะ?
1. ยาดมจะทำให้รู้สึกตื่นตัว เพราะมีส่วนผสมของมิ้นท์ และจะทำให้มีพลังขึ้นมาอีกครั้ง แต่ถ้าไม่ได้ออกกำลังกายเป็นประจำ หรือรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพสม่ำเสมอ ยาดมก็คงจะไม่ได้ช่วยอะไรมากไม่ได้
2. การใช้ยาดมติดต่อกันเป็นเวลานานๆ อาจจะมีผลต่อ ‘เยื่อบุจมูก’ ทำให้เกิดการอักเสบได้ ซึ่งมีผลให้เกิดอาการจาม, คัดจมูกและอาการอื่นๆ ส่วนกรณีที่เกิดการอักเสบขั้นรุนแรง อาจรุนแรงถึงขั้นรักษาไม่หายเลยก็ได้
3. สำหรับผู้ที่แพ้ยาดม มักจะมีอาการจามและคัดจมูก
ข้อควรระวังในการใช้ยาดม
1. เด็กเล็กและทารกไม่ควรใช้เพราะยาดมมีสารเคมีที่ความเข้มข้นสูง จึงอาจจะทำให้เป็นอันตรายกับเด็กได้หากเด็กใช้ผิดวิธี ดังนั้นจึงควรเก็บไว้ให้ห่างจากมือเด็ก นอกจากนี้ ไม่ควรนำมาใช้กับเด็กทารกเด็ดขาด เพราะอาจจะทำให้เด็กหายใจไม่ออกได้
2. ผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับโพรงจมูกควรหลีกเลี่ยงถ้าหากคุณเป็นผู้ที่มีโรคหรือปัญหาเกี่ยวกับโพรงจมูก เช่น โรคไซนัส หรืออาการติดเชื้อในโพรงจมูก ควรหลีกเลี่ยงการใช้ เพราะอาจจะทำให้เกิดความเสียหายกับเนื้อเยื่อในโพรงจมูกมากขึ้นได้
3. สูดดมให้ถูกวิธี ไม่ควรปักคาจมูกควรสูดดมใกล้ๆ แต่ไม่สัมผัสโดยตรง และไม่ควรให้หลอดยาเข้าไปค้างไว้ในจมูก เพราะสารทุกตัวอาจทำให้ระคายเคืองเมื่อสัมผัส
4. ไม่ควรใช้ร่วมกับผู้อื่นควรหลีกเลี่ยงการใช้หลอดยาดมที่สัมผัสจมูกผู้อื่นแล้ว เพราะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อจากคนหนึ่งสู่คนหนึ่งได้
5. ยาดมแบบป้ายต้องใช้อย่างไรให้ปลอดภัยยาดมที่เป็นลักษณะยาน้ำ หรือ ยาขี้ผึ้ง ให้ป้ายสำลีหรือผ้าเช็ดหน้า หรือทาบางๆ ที่หน้าอก แล้วสูดไอระเหย หรืออาจทาด้านนอกของจมูก แต่ต้องใช้ยาปริมาณน้อยๆก็เพียงพอ
นอกจากนี้ ก่อนจะใช้ยาดมหรือยาอื่นๆทุกชนิด ก็ควรอ่านฉลากและรายละเอียดให้ดีเสียก่อน ที่สำคัญไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน และควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสม เพียงเท่านี้คุณก็ปลอดภัยแล้ว
ขอบคุณข้อมูลดีๆจาก pharmacy.mahidol.ac.th และ health.kapook.com