เพิ่งรู้นะเนี้ย! เยื่อไผ่ แท้จริงแล้วมาจากเห็ด
หากพูดถึงเยื่อไผ่หลายคนคงเข้าใจว่าก็คงมาจากต้นไผ่เป็นแน่แท้ แต่ความจริงเยื่อไผ่ที่นำมาใช้ประกอบอาหารไม่ว่าจะเป็น ซุปเยื่อไผ่ ต้มจืดเยื่อไผ่ใส่หมูสับ ผัดเยื่อไผ่ ฯลฯ นั้นมาจากเห็ดชนิดหนึ่งมีชื่อว่า เห็ดร่างแห หรือ เห็ดเยื่อไผ่ (Dictyophora indusiata) ซึ่งพบได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย ขึ้นเป็นดอกเดี่ยว มีลักษณะคล้ายเห็ดทั่วไปแต่จะแปลกก็ตรงที่มีเยื่อหุ้มบางๆ เหมือนร่างแหห้อยลงมาทรงคล้ายระฆังรอบลำต้น ส่วนลำต้นจะเป็นรูพรุนคล้ายฟองน้ำ ปลายจะเล็กกว่าโคนต้นเล็กน้อย โดยเห็ดร่างแหที่นิยมนำมารับประทานได้นั้นมีเพียง 2 ชนิดเท่านั้น คือ ชนิดกระโปรงยาวสีขาวกับกระโปรงสั้นสีขาว ส่วนคุณค่าทางโภชนาการประกอบไปด้วย โปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต กรดอะมิโนและวิตามินต่างๆ
เห็ดเยื่อไผ่ หรือ เห็ดร่างแห (Dictyophora indusiata) มีถิ่นกำเนิดอยู่ตามพื้นที่เขตร้อนชื้น เช่น ในประเทศไทย ที่มักจะพบเจอแทบทุกภาคของประเทศ โดยเกิดขึ้นตามพื้นดินที่มีเศษซากวัสดุเก่าที่เน่าเปื่อยผุพังและมีความชื้นสูง เช่น ใต้สวนมะพร้าว สวนยางพารา ตามป่าร้อนชื้น โดยเห็ดชนิดนี้ มีลักษณะไม่เหมือนเห็ดอื่นๆ กล่าวคือ มันจะมีกระโปรงเป็นตาข่ายหลากหลายสี ขึ้นอยู่กับชนิดหรือสายพันธุ์ของมัน บางชนิดจะมีหมวกครอบบนสุดของก้านเป็นสีดำ หรือสีเทา มีก้านและกระโปรงสีขาว บ้างก็สีเหลือง สีส้ม สีแดง
ลักษณะโครงสร้างภายในของดอกเห็ดเยื่อไผ่ขณะที่ตูมอยู่ จะมีเปลือกห่อหุ้มด้านนอก ถัดเข้าไปข้างในจะเป็นเมือกวุ้น เพื่อป้องกันดอกอ่อนได้รับการกระทบกระเทือนและรักษาระดับความชื้นให้พอเหมาะ แล้วจะถูกห่อหุ้มด้วยเนื้อเยื่อบางๆ ส่วนที่เป็นสีเขียวเข้ม จะเป็นส่วนหมวกที่จะเป็นส่วนที่สร้างสปอร์ ถัดไปก็คือ ส่วนของกระโปรง ที่เป็นเนื้อเยื่อโปร่งซ้อนกันและจะถูกยืดออกเมื่อดอกโตขึ้น ด้านในสุดคือ ส่วนของก้านที่มีลักษณะคล้ายฟองน้ำจับกันแบบหลวมๆ เมื่อดอกเห็ดโตเต็มที่ส่วนนี้และกระโปรงจะเจริญอย่างรวดเร็ว โดยใช้ระยะเวลาจากดอกที่กำลังแย้มบานจนกระทั่งถึงบานเต็มที่เพียง 1-2 ชม.เท่านั้น
เห็ดเยื่อไผ่ หรือเห็ดร่างแหในประเทศไทยพบ 5 สายพันธุ์ คือ เห็ดเยื่อไผ่กระโปรงยาวสีขาว เห็ดเยื่อไผ่กระโปรงสั้นสีขาว เห็ดเยื่อไผ่สีเหลือง เห็ดเยื่อไผ่สีส้ม เห็ดเยื่อไผ่สีแดง
ข้อควรระวัง: เห็ดเยื่อไผ่ไม่ใช่กินได้ทั้งหมด บางชนิดกินได้ บางชนิดมีพิษ ซึ่งชนิดที่กินได้ที่พบในเมืองไทย มี 2 สายพันธุ์เท่านั้น คือ เห็ดเยื่อไผ่กระโปรงยาวสีขาว และเห็ดเยื่อไผ่กระโปรงสั้นสีขาว
ที่มา: www.greenclinic.in.th, Maeban