เหตุใด “ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ ชนิดเอ 2009 เอช1 เอ็น 1” แพร่ได้จากคนสู่คน!!

ขอบคุณข้อมูลภายใต้ความร่วมมือของ ศูนย์สื่อสารวิทยาศาสตร์ไทย (สวทช.) กับ วิชาการดอทคอม

          สถานการณ์การระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ชนิดเอ  2009  เอช 1 เอ็น1 ล่าสุดองค์การอนามัยโลก  (WHO)  เตือนระดับการแพร่ระบาดเป็นระดับ 5 คือมีการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสติดจากคนสู่คนในกลุ่มกว้างมากขึ้น  ขณะที่หลายคนยังสงสัยว่า  “ทำไมไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ใหม่  ชนิดเอ 2009 เอช1 เอ็น 1” จึงแพร่จากคนสู่คนได้เร็วยิ่งนัก  แต่ไข้หวัดนกกลับยังไม่พบการแพร่จากคนสู่คน ?

          ดร.นำชัย  ชีววิวรรธน์  นักวิชาการ  ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ  (ไบโอเทค)  และที่ปรึกษาด้านวิชาการศูนย์สื่อสารวิทยาศาสตร์ไทย  สวทช.  อธิบายว่า  เหตุผลที่ไข้หวัดสายพันธ์ใหม่ 2009 แพร่จากคนสู่คนได้ดี   เนื่องจากชิ้นส่วนพันธุกรรม   ทั้ง 8 ท่อน ของไวรัสสายพันธุ์นี้   มีความคล้ายกับไขัหวัดใหญ่ของคน หมู และสัตว์ปีก   โดยจุดสำคัญคือไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 นี้ มีส่วนของโปรตีนฮีมแอกลูตินิน (Hemagglutinin) หรือ HA ที่อยู่บนผิวไวรัส เป็นชนิด H1 ของไวรัสจึงเข้าจับกับโปรตีนที่อยู่บริเวณผิวขิงเซลล์มนุษย์ได้อย่างดีและส่งผลให้เชื้อไวรัสเพิ่มจำนวนได้อย่างรวดเร็ว   ฉะนั้นการไอหรือจาม   ที่แม้จะมีเชื้อไวรัสเพียงเล็กน้อย   แต่เชื้อไวรัสก็สามารถแพร่เข้าสู่ร่างกายผู้ที่อยู่ใกล้ชิดและเพิ่มจำนวนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

          ขณะที่ไข้หวัดนกยังไม่พบการแพร่จากคนสู่คน   เนื่องจากชนิดของโปรตีนฮีมแอกลูตินินของไวรัสไข้หวัดนก เอช 5 เอ็น 1 (H5N1) ไม่สามารถจับกับโปรตีนบริเวณผิวเซลล์มนุษย์ได้   ด้วยลักษณะบางประการที่แตกต่างระหว่างโปรตีนบนผิวเซลล์ของสัตว์ปีกและมนุษย์   เชื้อจึงทำได้เพียงแค่ก่อโรคในคน   ส่วนการแพร่จากคนสู่คนนั้นยังคงเป็นไปได้ยาก
          ดร.นำชัย   กล่าวว่า   สำหรับแนวทางการรับมือที่ทุกฝ่ายต่างเร่งดำเนินการขณะนี้ คือ 1. การพัฒนาชุดตรวจเชื้อไวรัสไขหวัดใหญ่สายพันธุ์ใหญ่ 2009 ที่สามารถให้ผลตรวจอย่างรวดเร็วและมีความแม่นยำ 2. การผลิตวัคซีนที่มีความจำเพาะต่อเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 อย่างรวดเร็ว   ซึ่งปกติจะต้องใช้เวลาการผลิตประมาณ 6 เดิอน และ 3 การพัฒนายาต้านไวรัส   ที่มีประสิทธิภาพมากกว่า โอเวลทามิเวีย (Oseltamivir) หรือ เร่งดำเนินการผลิตยาต้านไวรัสโอเซลทามิเวียให้มาให้เพียงพอ   เพื่อเตรียมรับมือกับการระบาดที่อาจเกิดขึ้นให้มากที่สุด

          อย่างไรก็ดีแม้วิทยาศาสตร์และประสิทธิภาพของระบบสาธารณสุขจะมีความก้าวหน้าขึ้นอย่างต่อเนื่อง   แต่ช่วงเวลาการเริ่มต้นศตวรรษใหม่เพียงไม่กี่ปีที่ผ่านมา   มนุษย์กลับต้องเผชิญกับโรคร้ายแรงที่เกิดจากการกลายพันธ์ของเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่มาแล้วถึง 3 สายพันธุ์ คือ ไข้หวัดนก-ซาร์ส-ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 โรคอุบัติใหม่ร้ายแรงที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลกในชั่วพริบตา   ด้วยเหตุนี้ “ไวรัสกลายพันธุ์” จึงยังคงเป็นเชื้อมรณะที่ต้องเฝ้าระวังและจับตามองทุกขณะ
ที่มา   https://vcharkarn.com/varticle/38632