ข้าวโพด เป็นพืชสมุนไพรเป็นยาทุกส่วนของต้น ใช้ได้ ทั้ง ราก ต้น ใบ ดอก เกสร เมล็ด ซัง โดยเฉพาะส่วนที่ทิ้งกันคือ เกสรหรือเรียกกันว่า ฝอย ไหม หรือหนวดข้าวโพด ( เรียกกันหลายอย่าง) นั้นมีประโยชน์มาก ส่วนนี้ของข้าวโพดช่วยลดน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยโรคเบาหวาน ลดไขมันผู้ที่มีไขมันในเลือดสูง ฯลฯ ได้และจัดได้ว่า ข้าวโพดนั้นเป็นพืชที่หาได้ไม่ยาก
แต่ส่วนใหญ่เรานำมาเป็นอาหารกันทั่วไปและหาซื้อได้ง่าย คือ ฝักข้าวโพดต้ม นึ่ง ปิ้ง มีอยู่ทั่วไปไม่ว่าจะในตลาด ริมถนน ในร้านใหญ่ๆที่มีซุปเปอร์มาเก็ต หรือเป็นขนมหวาน เช่น ขนมหวานรวมมิตร สาคูเปียก ตะโก้ข้าวโพด ข้าวโพดฝานบางๆคลุกกับมะพร้าวขูดน้ำตาลทราย น้ำข้าวโพด ฯ อาหารคาวก็ทำได้เช่น ทอดมันข้าวโพด ข้าวโพดคลุกเนย สลัดต่างๆ ซุปข้าวโพด ฯ มีประโยชน์ต่อร่างกายมาก ช่วย บำรุงร่างกาย บำรุงหัวใจ ปอด ขับปัสสาวะ ฯ
ข้าวโพดที่มีฝักใหญ่แล้ว ยังมีข้าวโพดอีกอย่างที่เรานำมาทำอาหารได้คือข้าวโพดอ่อน ๆนั้นมีเกสรเช่นกัน และก็ถูกทิ้งโดยไร้ประโยชน์ทั้งเปลือกและไหมตามที่เราทราบกันทั่วไป ซึ่งผู้ผลิตตามโรงงานอาจจะนำไปใช้ทำอะไรก็ได้แต่เราไม่ค่อยทราบกัน เปลือกและไหมข้าวโพดทั้งฝักใหญ่และข้าวโพดอ่อน นั้นในความที่เป็นเกสรเช่นเดียวกันเพียงแต่มาจากฝักเล็กและฝักใหญ่ ผู้เขียนได้ทำเป็นน้ำดื่มทั้ง 2 อย่างได้หอมอร่อย ก่อนที่จะชมน้ำจากเกสรข้าวโพด เรามาดูกันก่อนนะคะว่าสรรพคุณของข้าวโพด ทั้งต้นนั้นมีอะไรบ้าง
ข้าวโพด ตามตำราเภสัขกรรมแผนไทย มีดังนี้ค่ะ
ข้าวโพด ข้าวแข่ ( แม่ฮ่องสอน) เง็กบี้ เง็กจกซู่ ( จีน) Indian Corn, Maize
เมล็ด รสมันหวาน บำรุงร่างกาย บำรุงหัวใจ ปอด ขับปัสสาวะ บดพอกแผล
ซัง รสจืดขุ่น ซังแห้งต้มเอาน้ำดื่ม หรือเผาเป็นถ่าน รับประทาน บำรุงม้าม ขับปัสสาวะ แก้บวมน้ำ แก้บิด ท้องร่วง
ต้นและใบ รสจืดหวาน ต้มเอาน้ำดื่มขับนิ่ว
เกสรตัวเมีย (ไหมข้าวโพด) รสหวานจืด ขับน้ำดี บำรุงตับ แก้ตับอักเสบ แก้ดีซ่าน แก้ไตอักเสบ แก้บวมน้ำ แก้โรคความดันโลหิตสูง ขับนิ่วในถุงน้ำดี แก้ถุงน้ำดีอักเสบ แก้อาเจียนเป็นเลือด แก้โพรงจมูกอักเสบ แก้ฝีหลายหัวที่เต้านม ขับปัสสาวะ ทำให้เนื้อเยื่อภายในชุ่มชื่นเหมาะสำหรับ ผู้ที่เป็นโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบเรื้อรัง เนื่องจากการะคายเคืองของกรดยูริค( uric) ใช้แก้ขัดเบาในผู้ป่วยเป็นโรคหนองใน
ราก รสจืดหวาน ขับนิ่ว ขับปัสสาวะ แก้อาเจียนเป็นเลือด
( ขอบคุณ ข้าวโพดสมุนไพรเป็นยา จากหนังสือเภสัชกรรมไทย ร่วมอนุรักษ์มรดกไทย โดย วุฒิ วุฒิธรรรมเวช)
ข้าวโพด สรรพคุณ
ราก ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้อาเจียน
ต้น แก้นิ่ว ไข้ทับระดู เจริญอาหาร
ใบ แก้นิ่ว
ดอก ยอดเกสรตัวเมีย แก้เบาหวาน ขับปัสสาวะ ขับร้อน ความดันโลหิตสูง
เลือดกำเดา นิ่งในถุงน้ำดี แก้ไตอักเสบบวมน้ำ
เมล็ด ขับปัสสาวะ บำรุงปอด กระเพาะ แก้อาเจียน
ซัง แก้ปัสสาวะขัด บวมน้ำ บิด ท้องร่วง
ฝอย ขับปัสสาวะ แก้เบาหวาน รักษาไต นิ่ว ความดันโลหิตสูง แก้คลื่นไส้ อาเจียน
สารสำคัญที่พบ
aconitic acid, allantion, aniline, astragalin, glucoside, glucopyranoside, quercetin,
rhamnetin, squalene, stigmastrol, tocopherol, vanillin, zeamatin, zeanin, zeanoside A,B,C
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ลดน้ำตาลในเลือด ลดไขมันในเลือด ต้านการตีบของหลอดเลือด ลดผลของ alloxan ที่เหนียวทำให้เกิดเบาหวาน บำรุงประสาท ละลายนิ่วที่ไต บรรเทาโรคกระดูกอ่อน เพิ่มตัวรับอินซูลิน ที่เม็ดเลือดแดง บรรเทาปวด
วิธีใช้ ลดน้ำตาลในเลือด
ยอดดอกข้าวโพด 100 กรัม นำมาต้มดื่มน้ำเช้าเย็น
หรือ ฝอยข้าวโพด 1 กรัม นำมาต้มดื่มน้ำเช้าเย็น
ประเทศที่ทำการทดลองวิจัยว่า ลดน้ำตาลในเลือดได้ คือ
ประเทศเยอรมันใ ช้สารเข็มข้นจากดอกข้าวโพดในปี ค.ศ 1943
ประเทศอิสราเอล ใช้สารสกัดเข็มข้นจากฝอยข้าวโพด ลดน้ำตาลในเลือดได้ ในปีค.ศ 1963
ประเทศญี่ปุ่น สารสกัดจากข้าวโพดในน้ำเข็มข้น 100 mg/kg
วิธีใช้ลดไขมันในเลือด
ยอดดอกข้าวโพด 100 กรัม น้ำมาต้มน้ำดื่มเช้า เย็น
เมล็ดข้าวโพด นำมาปรุงอาหาร
ฝอยข้าวโพด 1 กรัม นำมาต้มดื่มเช้า เย็น
น้ำมันข้าวโพด นำมาปรุงอาหาร
ประเทศที่ทำการทดลองวิจัยว่าข้าวโพดลดไขมันในเลือดได้ คือ
ประเทศไทย ค.ศ 2006 ประเทศจีน 2005 และ 2006 ประเทศญี่ปุ่น ค.ศ 1988 และ 1989
( ขอบคุณ ข้าวโพด ฯ จากหนังสือ สมุนไพรลดน้ำตาลในเลือด สมุนไพรลดไขมันในเลือด
รวบรวมเรียบเรียงโดย เภสัชกรหญิงจุไรรัตน์ เกิดดอนแฝก )
น้ำเกสรข้าวโพด
วิธีทำ
1. เกสรข้าวโพดดึงออกมาจากฝักทั้งหมด ที่เตรียมต้มแต่ละครั้ง
2. ล้างน้ำให้สะอาดหั่นเป็นฝอยสั้นๆ
3. น้ำใส่หม้อพอประมาณกับเกสรข้าวโพดที่จะต้มแต่ละครั้ง
นำเกสรที่หั่นไว้ใส่ลงเคี่ยวในน้ำเดือดเบาๆประมาณ 30 นาที
4. หากใส่เกสรมากน้ำจะมีสีเหลือเข้ม ถ้าใส่เกสรน้อยน้ำจะสีเหลืออ่อน
การเพิ่มความหวานด้วยใบหญ้าหวานหรือน้ำตาลทรายแล้วแต่ผู้ดื่ม
ไม่ใส่ความหวานก็ดื่มได้ง่ายเพราะรสจืดหอม
5. พอเย็นกรองด้วยผ้าขาวบาง ใส่แก้วดื่มได้เลย ชอบเย็นก็แข่เย็นก่อนเพื่มความชื่นใจ (ที่ต้องกรองด้วยผ้าขาวบางเพราะหั่นฝอยหากกรองด้วยตะแกรงเกสรก็จะรอดได้ แต่ถ้าไม่หั่นฝอยก็กรองตะแกรงได้)
น้ำต้มเกสรข้าวโพดสดที่ใส่ไม่มาก
เกสรทั้งแห้งและสดใส่มากสีจะเข็มขึ้น
น้ำเกสรข้าวโพดอ่อน
น้ำเกสรข้าวโพดที่หอมอร่อย ดื่มง่าย แช่หรือไม่แล้วแต่ความเหมาะสมและชอบของผู้ดื่ม
เกสรข้าวโพด สมุนไพรเป็นยาที่มีประโยชน์มาก เวลาปอกเปลือกทิ้งก็เก็บนำมาต้มดื่มบ้างนะคะ ต้มได้ทั้งเกสรสดและแห้ง หรือใช้วิธีชงเป็นชาดื่มแบบง่ายได้เช่นกัน สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานควรต้มดื่มตามที่กำหนดนะคะ ไม่ควรต้มดื่มมากต่อครั้งหรือต่อวันเพราะต้องระวังเรื่องไตหรือโรคแทรกซ้อนอย่างอื่นด้วย ความเข้มข้นของสมุนไพรที่ต้มดื่มต้องระวังมากๆ ดื่มแต่พอดีแต่ดื่มสม่ำเสมอก็จะได้ผลดี หรือเป็นผู้ป่วยไม่ใช้คนร่างกายปกตินั้นต้องระวังเช่นกัน ดื่มให้ถูกวิธีนั่นเอง การต้มทั้งฝักกินเมล็ดหรือเป็นเมนูอาหารก็ได้ประโยชน์มากๆเช่นกัน
ที่มา https://www.gotoknow.org/posts/538736