กระชาย ฉายาว่า โสมไทย สมุนไพรเยี่ยมของไทยอย่างหนึ่ง กระชายมี 3 ชนิด คือ กระชายดำ กระชายแดง กระชายเหลือง ปกติแล้วเรานิยมนำกระชายเหลืองมาทำอาหารไทยได้หลายอย่าง เช่น ใส่ในพริกแกงส้ม แต่แกงส้มเดี๋ยวนี้บางร้านจะไม่ใส่ หั่นซอยยาวเล็กๆใส่ในแกงป่าปลา แกงเขียวหวานปลา ผัดเผ็ด ฯ และมีสูตรทำน้ำดื่มสุขภาพ โดยปั่นใส่กับใบโหระพา หรือกระชายดองเหล้า หมักน้ำเอนไซม์ ไม่ว่าจะทำเป็นแบบไหน ดีต่อสุขภาพร่างกายทั้งนั้น ได้ทำน้ำกระชายเติมความหวานด้วยการใส่น้ำผึ้งและใบหญ้าหวานมาฝากชวนให้ทำดื่มบ้างยามร้อนๆได้ชื่นใจได้ประโยชน์มากๆ
น้ำกระชาย
วิธีทำ
กระชายเหลืองล้างน้ำให้สะอาด จะขูดเปลือกบางออกหรือไม่แล้วแต่ผู้ทำ จะใช้เฉพาะส่วนรากหรือส่วนเหง้าหรือทั้ง 2 รวมกันได้หมดหรืออย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ เทน้ำดื่มหรือน้ำต้มสุกที่เย็นแล้วใส่ครึ่งโถปั่น นำกระชายที่หั่นใส่ลงไปแล้วปั่นให้ละะเอียดกรองด้วยผ้าขาวบาง การเติมความหวานก็แล้วแต่ผู้ทำเช่นกัน จะใส่น้ำเชื่อม น้ำผึ้ง หรือใบหญ้าหวาน ได้หมด การทำใส่ใบหญ้าหวานให้ใส่เป็นใบปั่นพร้อมกับกระชายเลยเพียงแค่ 4 -5 ใบ ก็หวานแล้ว (ใบหญ้าหวานใช้แบบสดหรือแห้งโดยไม่ต้องต้มให้สุกนั้น อาหารจะอร่อยกว่าทำใบหญ้าหวานให้สุก ) เมื่อกรองแล้ว แล้วเติมความหวานตามชอบ ควรเติมหลังจากกรองเพราะจะได้ไม่ติดกากกระชายที่ทิ้ง หากไม่ทิ้งกากก็นำไปหมักน้ำเอนไซม์ได้เลย แต่ถ้าดื่มแบบไม่กรองได้ก็จะดีมากจะได้กากใยของกระชายด้วย
น้ำกระชายที่เพิ่มความหวานนั้นเมื่อแช่เย็นจะทำให้ดื่มได้อย่างชื่นใจมาก ลองทำดื่มนะคะ ไม่ยากแต่ประโยชน์เยี่ยมดีทั้งหญิงและชาย สำหรับสรรพคุณประโยชน์ของกระชายนั้นมีมากมาย จะนำมาพอประมาณ ดังนี้
กระชาย หัวละแอน ( เหนือ), ขิงแดง ,ขิงทราย (อีสาน)
เหง้า รสเผ็ดร้อนขม แก้โรคเกิดในปาก แก้มุตกิต แก้ลมอันบังเกิดแก่กองหทัยวาย แก้ปากเปื่อย ปากแตกเป็นแผล ขับระดูขาว แก้ใจสั่น แก้ปวดมวนในท้อง แก้บิดมูกเลือด แก้ปวดเบ่ง รักษาลำไส้ใหญ่อักเสบ บำรุงกำลัง
ราก (นมกระขาย) รสเผ็ดร้อนขม แก้กามตายด้าน ทำให้กระชุมกระช่วย บำรุงความกำหนัด มีสรรรพคุณคล้ายโสม
( ขอบคุณสรรพคุณกระชาย จากหนังสือเภสัชกรรรมไทย โดย วุฒิ วุฒิธรรมเวช)
กระชายมีประโยชน์ต่อสุขภาพ
สูตรบำรุงร่างกาย
ฮ่องเต้เมืองจีนแต่ละพระองค์มักจะมีอายุไม่ยืน ด้วยเน้นแต่อาหารบำรุง ไม่เคยล้างพิษออกเลย เพราะมันมีกฏอยู่ว่า ถ้าใครบังอาจทำให้พระองค์อ่อนเพลีย มีโทษถึงประหารชีวิต
แต่สามัญชนอย่างเราเมื่อล้างพิษกันไปพอสมควรแล้ว ก็ถึงเวลาบำรุงเต็มที่ เริ่มจากน้ำกระชาย สุดยอดสมุนไพรอันดับหนึ่งของไทย ซึ่งมีสรรพคุณเหมือนโสมเกาหลีอันเลื่องชื่อทุกประการ (เพียงแต่ไม่มีข้อเสียเหมือนโสม ที่กินไปนานวันเข้าร่างกายไม่สามมารถขับพิษออกได้ ตัวจะแขฌงทื่อ เดินเหินลำบาก ไม่ป่วยก็เหมือนป่วย)
น้ำกระชาย
กระชายเหลือง ๑ ขีด ล้างแล้วหั่นเป็นแว่น เติมน้ำสะอาด ๒ ถ้วย ปั่นให้ละเอียด ผสมน้ำเปล่าจนได้หนึ่งลิตร กรองเอากากออก ( กากกระชายไม่ควรกินให้นำมาพอกหัวเข่า - ข้อเท้า ลดปวดลดบวมได้ เราก็จะได้หัวเชื้อน้ำกระชาย (สามารถใส่ตู้เย็นเก็บไว้ได้นาน ๑ เดือน )
วิธีดื่ม
นำหัวเชื้อน้ำกระชายรินใส่ครึ่งแก้ว เติมน้ำเปล่าอีกครึ่งแก้ว ผสมน้ำผึ้ง น้ำมะนาว หรือน้ำหวานสีเขียว สีแดง ปรุงรสตามชอบใจ (น้ำผึ้งกระชายจะมีประโยชน์ก็ต่อเมื่อเติมความหวานเข้าไปให้เกิดการหมักแอลกอฮอล์ในกระเพาะอาหาร ไม่ควรดื่มเพียวๆ )
สรรพคุณ
มีแคลเซียมสูง มีวิตามินบี ๑, บี ๓, บี ๖ ช่วยบำรุงสมอง ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองส่วนกลางดีขึ้น ป้องกันหัวล้าน ป้องกันผมหงอกก่อนวัย ฟื้นฟูเส้นผมให้กลับมาดกดำเป็นหนุ่มสาวอีกครั้งหนึ่ง ช่วยฟิ้นฟูต่อมไร้ท่อต่างๆ เช่น ต่อมไทรอยด์ ต่อมใต้สมอง ต่อมหมวกไต ป้องกันไทรอยด์เป็นพิษ ช่วยบำรุงหัวใจ ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจแข็งแรง เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงหัวใจดีขึ้น ช่วยปรับสมดุลความดันโลหิต สำหรับคนเป็นความดันสูง กินน้ำกระชายคุมไว้ความดันขะปกติ ส่วนคนที่เป็นความดันต่ำจะอันตรายกว่าเพราะอาจช็อกได้ง่าย
น้ำกระชายก็จะปรับให้สมดุลพอดี ช่วยบำรุงตับ ไต ให้แข็งแรง ช่วยบำรุงเส้นเอ็นให้แข็งแรง กระดูกไม่แตกเปราะง่าย ป้องกันกระดูกพรุน ดูแลระบบเพศ มดลูก รังไข่ กระเพาะปัสสสาวะ ต่อมลูกหมาก ดูแลหูรูดกระเพาะปัสสาวะให้แข็งแรง ช่วยขับน้ำคาวปลาสำหรับสตรีหลังคลอดบุตร
ช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนเพศหญิง (เอสโตรเจน) และฮอร์โมนเพศชาย (เทสโทสเตอโรน) ซึ่งมีอยู่ในร่างกายของทุกคน ผู้หญิงถ้ามีฮอร์โมนเอสโตรเจนมากเกินไปจะเป็นมะเร็งเต้านม แต่ถ้ามีน้อยเกินไปก็จะเป็นมะเร็งปากมดลูก ส่วนผู้ชายถ้าดื่มน้ำกระชายเป็นประจำ จะช่วยป้องกันต่อมลูกหมากโต ลดความเสี่ยงของการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
( ขอบคุณ ประโยชน์ ฯ กระชาย จากหนังสือสูตรเด็ด โดย อ.สุทธิวัสส์ คำภา (ฉบับสีเขียว) )
กระชายสมุนไพรที่มีประโยชน์มากมายและเป็นพืชที่หาได้ง่ายในประเทศไทยเรา จะมีแต่กระชายดำที่หาได้ไม่ง่ายนัก พอจะหากระชายเหลืองมาปลูกเป็นสวนครัวในบ้าน หรือซื้อจากตลาด ลองทำดื่มได้บ้างไหม ทำไม่ยากใช่ไหมค่ะ แต่บ้านบ้านไม่มีเครื่องปั่น ก็ทำได้โดย เมื่อหั่นเป็นชิ้นเล็กๆก็ตำให้ละเอียดแล้วตักใส่ภาชนะ เติมน้ำต้มสุกที่เย็นแล้วหรือน้ำดื่มสะอาดให้พอเหมาะกวนคนให้ดี แล้วกรองด้วยผ้าขาวบางหรือตะแกรงถี่ๆ เติมความหวานก็ดื่มได้ดีเช่นกัน แช่เย็นเก็บไว้ได้หลายวัน
ที่มา https://www.gotoknow.org/posts/532062