ลูกสาว คือสิ่งที่เราสร้างได้ คือผู้หญิงที่คุณพ่อคุณแม่รักที่สุดในโลก

คนที่มีลูกสาว อาจจะรู้สึกหนักใจ ลูกสาวก็หนักใจ เพราะโบราณชอบเปรียบว่าเหมือนมีส้วมอยู่หน้าบ้าน ซึ่งเป็นสิ่งเปรียบเทียบที่แย่มาก ทั้งที่จริง ลูกสาวคือผู้หญิงที่พ่อแม่รักมากที่สุดในโลก 
ไม่รู้ว่าทำไมต้องเอาลูกสาวไปเปรียบกับของเน่าเหม็นที่อยู่หน้าบ้านเหมือนสิ่งเสียหาย น่าอับอาย ทั้งๆ ที่ตอนนี้เขามี "โครงการหน้าบ้านน่ามอง " กันแล้ว สังคมไทยรวมทั้งหลายประเทศในเอเซียยกย่องให้คุณค่าแก่เพศชายหรือลูกชายเกินเหตุ และลดคุณค่าของเพศหญิงจนต้อยต่ำ แท้ที่จริงแล้วลูกสาวเป็นคนที่พ่อแม่อยากทะนุถนอมอย่างที่สุด…ไม่มีข้อกำหนด และไม่มีใครบังคับให้ต้องทำเช่นนั้น จิตอันอุดมด้วยความรักบอกใจให้รับผิดชอบในหน้าที่ ลูกสาว คือคนที่พ่อแม่หวงแหน…หากลูกสาวถูกทำร้ายจิตใจ พ่อแม่ก็ถูกย่ำยี ไม่ยิ่งหย่อนกว่ากัน ลูกสาวคือคนที่พ่อแม่ฝากความหวังไว้อย่างสุดชีวิต…ความสำเร็จของลูก ก็เป็นความภูมิใจของพ่อแม่ หากลูกทุกข์ทรมาน พ่อแม่ก็ร้าวรานใจมิต่างกัน การมีลูกสาวทำให้ชีวิตผู้ชายหลายคนเป็นคนดีมากขึ้น…ซึ่งพัฒนามาจากการเป็น "คุณพ่อที่ดี" ก่อน คุณพ่อทั้งหลายมักให้เกียรติเพศหญิงมากขึ้น เพราะอยากให้ใครๆ เคารพในเกียรติและศักดิ์ศรีของลูกสาว คุณพ่อต้องไม่ดูหมิ่นเพศหญิง หากไม่ต้องการให้คนอื่น ดูหมิ่นลูกสาวที่คุณพ่อรักพ่อแม่อยากมอบความรักให้ลูกอย่างเต็มที่…โดยไม่ให้ลูกต้องรู้สึกขาดแคลน พ่อและแม่กังวลว่าลูกอาจโหยหาความรักจากผู้อื่น…ถ้าได้รับความรักจากพ่อแม่ไม่เพียงพอ พ่อแม่ทั้งหลายพยายามขวนขวายให้ลูกอยู่โรงเรียนที่ดีที่สุด มีชีวิตอยู่ในบรรยากาศ สิ่งแวดล้อมที่ดี คบเพื่อนที่ดี เลือกคนที่ดีเป็นคนรัก เมื่อลูกเข้าสู่วัยสาวและเริ่มสนใจเพศตรงข้าม ผมบอกเขาว่า " คนส่วนมากที่เรารู้จักกัน ส่วนหนึ่งเราสามารถคบเป็นเพื่อนสนิทได้ และมีเพียงไม่กี่คนที่เราอาจชอบและรู้สึกกับเขา ในฐานะเป็นแฟน แต่เพียงคนเดียวเท่านั้นที่เราเลือกเป็นคู่ชีวิต " การคบคนหรือความใกล้ชิดกับใคร นิสัยใจคอและพฤติกรรมของผู้ที่เราให้ความสนิทสนม มีผลต่อชีวิตเราอย่างยิ่ง… เพราะมนุษย์มีลักษณะนิสัยที่แตกต่างกันมากมายหลายจริต บางจริตทำให้คนอยู่ใกล้เป็นทุกข์ และเดือดร้อนได้ง่ายๆ เช่น พวกโทสจริต…ขี้โมโห หงุดหงิดง่าย ชอบมองคนอื่นในแง่ร้าย ขืนคบเป็นเพื่อนมีหวังเสียสุขภาพจิตได้ง่าย เพราะพวกนี้มักเต็มไปด้วยคำพูดเชิงลบ ถ้อยคำเชือดเฉือน น้ำเสียงกระชากวิญญาณ…เป็นพวก " วจีพิฆาต " มักใช้วาจาเป็นอาวุธ ถ้าคำพูดเขาไม่ทำร้ายเราให้เจ็บปวด ก็อาจทำร้ายคนอื่นด้วยการให้ร้ายใส่ความนินทาให้เราได้ยิน ถ้าเราเป็นคนหูเบาก็อาจถูกครอบงำเชื่อตาม…จนกลายเป็นคนมองส่วนดีผู้อื่นไม่เป็น นอกเหนือจากมโนกรรม (มองโลกทางลบ) วจีกรรม (พูดจาทางลบ) ก็อาจถึงขั้นกายกรรม ทำร้ายร่างกายให้บาดเจ็บหรือถึงแก่ชีวิต…เราอาจกลายเป็นเหยื่อของกายกรรมนั้น ถ้าไม่ใช่ฐานะโจทย์ ก็อาจเป็นพยาน หรือแม้แต่จำเลยที่ 2 ในฐานะเพื่อนสนิทและอยู่ในเหตุการณ์… จึงมีคำสอนว่า"คบคนพาล พาลพาไปหาผิด – คบพวกโทสะจริต ความผิดจะอยู่ชิดกับตัวเรา" …ประโยคสุดท้ายผมว่าเอง บางคนเป็นพวกวิตกจริต …ขี้กังวล ฟุ้งซ่าน คิดมากเกินเหตุ เรื่องไม่เป็นเรื่อง ก็เอามาคิดจนเป็นเรื่อง คิดแล้วใจเป็นทุกข์ พลอยทำให้เพื่อนสนิทเป็นทุกข์ไปด้วย เหลือเวลาคิดสร้างสรรค์น้อยลง เพราะภาวะอ่อนกำลังของศักยภาพทางสมอง คนสองพวกที่กล่าวมาถ้าห่างๆ ไว้ได้ก็ดี แต่ถ้าเคยทำบุญร่วมกันมาในอดีตชาติแล้ว กลายเป็นเพื่อนสนิทในชาติปัจจุบัน ก็ถือเป็นโอกาสอันดีที่คุณจะได้ "สร้างกุศล" ในการรับฟัง และถ่ายทอดวิธีคิดทางบวก (Positive thinking) ให้เขาได้เกิดการพัฒนาตนเอง ชีวิตเขาจะดีขึ้นเพราะคุณ…ถ้าชีวิตคุณไม่แย่ลงก่อนเพราะเขา เราทุกคนควรเลือกคบคนที่มีพุทธิจริต จิตใจงดงาม พูดแต่สิ่งที่ดี และเป็นผู้ให้มากกว่าคิดเรื่องอยากได้ เขาเหล่านั้นจะไม่คิด ไม่มีคำพูดหรือการกระทำใดๆ ที่จะก่อเกิดทุกข์ในใจเรา การอยู่ใกล้คนดี ทำให้ชีวิตเราดีขึ้น ผู้หญิงที่มีแฟนดีหรือสามีที่ดี จะสัมผัสความสุขทุกวันคืน คำกล่าวต่างๆ ข้างต้นเป็นสิ่งที่ผมขอพูดเขียนแทนพ่อแม่ทุกคนที่มีความรัก และห่วงใยลูกสาวและ " ข้อแลกเปลี่ยน" ที่พ่อแม่ต้องการจากลูกคือ อยากให้ลูกสาวทุกคน มุมานะดำเนินชีวิตในทางที่ดีขึ้น และรักษาเนื้อรักษาตัวให้ดีที่สุด โดยไม่เอาตัวเอง เข้าไปอยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยง เพราะความหมายของ " ลูกสาว " คือ ผู้หญิงที่คุณพ่อคุณแม่รักมากที่สุดในโลกคัดจาก นพ.สุกมล วิภาวีพลกุล
ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์นิตยสารกุลสตรี