หนึ่งในความเชื่อการดูแลตัวเองของคุณแม่คนใหม่คือการอยู่เดือน จะมีทั้งข้อห้ามและสิ่งที่ต้องปฏิบัติมากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องอาหารการกิน ที่นอกจากจะเชื่อว่ามีผลกับตัวคุณแม่เองแล้ว ยังส่งผลกับสุขภาพของเจ้าตัวเล็กอีกด้วย ... จากข้อมูลทางการแพทย์ที่คุณแม่ได้รับมักจะมีการกล่าวถึง ‘ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด’ อันเนื่องมาจากความเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน อีกทั้งสภาพความเป็นอยู่ที่ต้องเปลี่ยนไปเมื่อมีสมาชิกใหม่ ทั้งคุณแม่มือใหม่และมือเก่า (ไม่ว่าจะเป็นการคลอดครั้งที่เท่าไหร่ก็ตาม) ต้องเหนื่อยมากกว่าเดิม ซึ่งถือเป็นเรื่องธรรมดาที่คุณแม่ทุกคนต้องพานพบ ดิฉันเองก็ได้ทบทวนว่าตอนที่คลอดลูกคนแรกและลูกคนที่สองเป็นอย่างไร และการดูแลสุขภาพหลังคลอดของตนเองเป็นเช่นไร สิ่งหนึ่งที่แตกต่างอย่างชัดเจนคือ การดูแลลูกคนที่สองนั้นดิฉันไม่รู้สึกว่าตัวเองพบกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะเตรียมใจไว้ก่อนและมีประสบการณ์มาแล้วกับลูกคนแรก แต่อีกส่วนหนึ่งน่าจะเกิดจากการดูแลตนเองและการเตรียมรับสมาชิกใหม่แบบมีประสบการณ์เพิ่มขึ้นจากคราวก่อน แม้จะห่างกันถึง 9 ปีเต็มก็ตาม ดูแลตัวเองหลังคลอด ช่วงพักฟื้นหลังคลอดลูกที่โรงพยาบาลนั้นคุณแม่ยังมีโอกาสนอนพัก เพราะยังไม่ต้องดูแลลูกด้วยตัวเองทั้งหมด อีกทั้งงานบ้านก็ไม่มีให้คอยกังวลใจ ประกอบกับมีฝ่ายโภชนาการคอยดูแลเรื่องอาหารหลัก 3 มื้อ แถมมีอาหารว่างและขนมนมเนยจากแขกผู้มาเยือน แต่เมื่อกลับบ้านสิ่งต่างๆ ที่ได้รับก็เปลี่ยนแปลงไปทันที ดังนั้นคุณแม่ควรมีผู้ช่วยในช่วงแรก ดิฉันเองโชคดีที่อาศัยอยู่ในครอบครัวใหญ่ สมาชิกทุกคนคอยหมุนเวียนกันมาดูแลให้กำลังใจ แล้วด้วยธรรมเนียมปฏิบัติของชาวจีน จึงทำให้มีความเชื่อต่างๆ มากมายสำหรับคุณแม่หลังคลอดอาหารเรื่องสำคัญของแม่ใหม่ นอกจากการที่ต้องอยู่แต่ในห้องนอนตัวเอง อย่างน้อย 1 เดือนหรือ 40 วันขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแม่หลังคลอดแล้ว เรื่องอาหารก็เป็นอีกเรื่องที่มีรายละเอียดและข้อห้ามมากมายค่ะ *เลี่ยงอาหารธาตุเย็น อาหารทั้ง 3 มื้อของคุณแม่หลังคลอดมีข้อยกเว้นมากมาย เช่น คุณแม่อยู่เดือนต้องไม่กินน้ำเย็น หรืออาหารต่างๆ ที่แช่เย็น อาหารที่กินต้องปรุงใหม่ทุกมื้อ ทุกมื้อควรกินน้ำแกงร้อนๆ อาหารปรุงสุก ไม่ใส่พริกหรือมีรสจัด ไม่ว่าจะเป็นเปรี้ยว หวาน เค็มและควรมีขิงเป็นส่วนประกอบของอาหาร อาจเป็นหมูผัดขิง ปลาราดขิง ไก่ผัดขิง แล้วที่ขาดไม่ได้คือ ‘ผัก’ ซึ่งผักที่นำมาประกอบอาหารก็มีไม่กี่ชนิด มักเป็นคะน้า ตั้งโอ๋ กะหล่ำดอก กวางตุ้ง ดอกกุยช่าย และผักที่ใช้แกงเลียง *กินได้เฉพาะอาหารบำรุง โดยเฉพาะอาหารตุ๋นประเภท ไก่ตุ๋นยาจีน กระเพาะปลา ปลาช่อน กระเพาะหมู ซึ่งแล้วแต่ความสะดวกในการประกอบอาหารบำรุง แต่หากกินได้บ่อยก็จะเชื่อว่าดีต่อสุขภาพของคุณแม่ที่ร่างกายต้องเหนื่อยล้าจากการคลอด คุณแม่ควรบำรุงตัวเองเพื่อสร้างน้ำนมสำหรับการดูแลลูก เพราะผู้ใหญ่มักพูดว่า “เด็กแรกเกิดหากกินอิ่ม (แม่มีน้ำนมมากพอ) นอนอุ่น ก็จะเลี้ยงง่ายและโตวันโตคืน” ในช่วงนี้ดิฉันพบว่าตัวเองรู้สึกเบื่อกับการกินอาหารเพราะมีอยู่ไม่กี่ชนิด เลือกจากวัตถุดิบที่ไม่หลากหลาย มิหนำซ้ำยังไม่ค่อยได้กินผลไม้ เพราะมีความเชื่อว่าผลไม้เป็นอาหารที่เย็น และหวานเกินไป ไม่เหมาะกับแม่หลังคลอด แต่ก็ยังโชคดีที่มีผลไม้บางอย่างที่อนุญาตให้กินได้ คือ แอปเปิ้ล ลูกพลับ ซึ่งกินได้ประมาณ1/2-1 ลูก บางวันอยากกินส้มเขียวหวานมาก ก็ต้องขอจากคุณยาย ซึ่งให้กินเพียง 1 ลูกเท่านั้น ด้วยเหตุผลที่ว่ากินผลไม้หวานมากๆ จะไม่ดีต่อแผล และอาจทำให้ลูกท้องเสีย ส่วนน้ำดื่มก็จะดื่มน้ำร้อน และมีน้ำขิงให้ดื่มแต่ไม่ให้เติมน้ำตาล ส่วนอาหารว่างระหว่างมื้อที่กินได้คือ กล้วย แต่ต้องเป็นกล้วยย่าง มักจะมีกล้วยน้ำว้า และกล้วยหักมุก เป็นของว่างระหว่างมื้ออาหาร บางครั้งก็กินแครกเกอร์โฮลวีตจืดๆ จนเพื่อนๆ บอกว่าขนมของเธอไม่มีความอร่อยเลย ไม่รู้ว่าให้ปลามันจะกินหรือเปล่า แล้วก็ผลไม้ชนิดที่ได้รับอนุญาตเท่านั้นค่ะ ดูจากเมนูอาหารแล้ว คุณแม่หลายท่านคงแอบดีใจที่ไม่ต้องอยู่เดือนแบบธรรมเนียมจีน เพราะดิฉันเองอยากกินข้าวเหนียวส้มตำบ่อยมาก หรือแอบนึกในใจว่าหากครบเดือนแล้วจะกินลาบเห็ด ยำตะไคร้ของชอบได้ไหม แต่ก็ยังไม่ได้อยู่ดีค่ะเพราะลูกยังเล็ก คนโบราณเกรงว่าการกินอาหารรสจัดของแม่จะทำให้เด็กท้องเสียได้ ส่วนการกินอาหารเก่าข้ามมื้อ ข้ามวันก็อาจทำให้เด็กท้องอืด เพราะลูกต้องกินนมแม่ก็เท่ากับกินอาหารเหมือนแม่ไปด้วย ซึ่งดิฉันไม่มีความรู้ระดับลึกในการอธิบายเหตุผลเหล่านี้ในเชิงวิทยาศาสตร์ ต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วยนะคะ
ที่มา https://www.108health.com/108health/topic_detail.php?mtopic_id=163&sub_id=47&ref_main_id=11