นม และผลิตภัณฑ์จากนม เช่น โยเกิร์ต เนย มีผลต่อการออกฤทธิ์ของยาหลายๆชนิด ซึ่งอาจจะส่งผลทั้งทำให้ฤทธิ์ของยาเพิ่มขึ้น หรือทำให้ฤทธิ์ของยาลดลงก็ได้
ซึ่งอาจจะส่งผลทั้งทำให้ฤทธิ์ของยาเพิ่มขึ้น หรือทำให้ฤทธิ์ของยาลดลงก็ได้ ผลของนมต่อยาจะเป็นผลต่อการดูดซึมยาในทางเดินอาหารเข้าสู่กระแสเลือด โดยอาจทำให้ยาถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้มากขึ้น หรือน้อยลง
ในนมมีส่วนประกอบที่มีผลต่อการดูดซึมของยา คือ แคลเซียม, โปรตีน และไขมัน ซึ่งแคลเซียม, โปรตีน และไขมันนี่เองที่เป็นตัวที่มีผลต่อการดูดซึมของยา ตัวอย่างยาที่นมจะมีผลต่อการดูดซึมดังในตาราง ซึ่งในที่นี้จะไม่รวมยาที่อาหารมีผลต่อการดูดซึมของยา (ยาที่อาหารมีผลต่อการดูดซึม นมก็จะมีผลต่อการดูดซึมยานั้นๆด้วย)
ข้อสังเกต : ยาที่แคลเซียมในนมมีผลต่อการดูดซึมยานั้น แคลเซียมที่อยู่ในรูปยาเม็ด, แคปซูล, หรือยาเม็ดฟู่ละลายน้ำ (Effervescent Tablet) ก็จะมีผลต่อยานั้นๆเช่นเดียวกัน ดังนั้นจะต้องทานยาเหล่านี้ห่างจากยาเสริมแคลเซียมอย่างน้อย 2 ชั่วโมงเช่นกัน
ภ
รายชื่อยา | ผลของนมต่อยา | ผลลัพธ์ | วิธีการแก้ไข |
1. Levodopa (เป็นตัวยาที่มีอยู่ในยารักษาพาร์กินสัน เช่นSinemet, Madopar, Stalevo) | โปรตีนในนมมีผลลดการดูดซึมของยา | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | หลีกเลี่ยงการดื่มนม หรืออาหารโปรตีนสูงพร้อมยานี้ ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย2 ชั่วโมง |
2. Ferrous Salt (ยาธาตุเหล็กบำรุงเลือด เช่น Ferrous sulfate, Ferrous fumarate) | แคลเซียมในนมมีผลลดการดูดซึมของยา | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง |
3. Fluoride (ยาเสริมธาตุฟลูออไรด์) | แคลเซียมในนมจะจับกับยาทำให้อยู่ในรูปไม่ดูดซึม | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง แต่ในถ้าเป็นการเสริมฟลูออไรด์ให้ฟันแข็งแรง อาจไม่จำเป็นต้องทานห่างจากนมนานเพราะต้องการฟลูออไรด์ที่สัมผัสกับฟันโดยตรงเป็นหลัก |
4. ยากลุ่ม Fluoroquinolonesได้แก่ Norfloxacin, Ofloxacin, Ciprofloxacin, Levofloxacin, Gatifloxacin,และ Moxifloxacin เป็นต้น | แคลเซียมในนมจะจับกับยาทำให้อยู่ในรูปไม่ดูดซึม | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง |
5. Cefdinir (Omnicef) | แคลเซียมในนมจะจับกับยาทำให้อยู่ในรูปไม่ดูดซึม | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง และอุจจาระจะมีสีส้มแดง ซึ่งเป็นสีของสารประกอบเชิงซ้อนของยากับแคลเซียม | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง |
6. Gabapentin (Neurontin) | แคลเซียมในนมจะจับกับยาทำให้อยู่ในรูปไม่ดูดซึม | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง |
7. Isotretinoin (Roaccutane) | ไขมันในนมจะช่วยละลายยา | ทำให้ยาถูกดูดซึมดีขึ้น | ให้ทานยาพร้อมนม หรืออาหาร (อาหารที่มีไขมันสูงจะทำให้ยาดูดซึมดีขึ้น) |
8. ยาในกลุ่ม Tetracyclinesบางตัว เช่นTetracycline, Chlortetracycline, Doxycycline เป็นต้น | แคลเซียมในนมจะจับกับยาทำให้อยู่ในรูปไม่ดูดซึม | ทำให้ยาถูกดูดซึมลดลง | ให้ดื่มนมห่างจากเวลาทานยาอย่างน้อย 2 ชั่วโมง |
ที่มา https://www.108health.com/108health/topic_detail.php?mtopic_id=112&sub_id=52&ref_main_id=3