Ceramide สารสังเคราะห์ที่มีบทบาทต่อเครื่องสำอาง


1,246 ผู้ชม


  • ในปัจจุบันนี้ Ceramide ได้มีบทบาทในวงการเครื่องสำอางเป็นอย่างมาก โดยมีบริษัทเครื่องสำอางยี่ห้อดังๆ หลายยี่ห้อ กำลังหั�
��มาศึกษา วิจัย และสังเคราะห์สารตัวนี้กันเป็นการใหญ่ และได้มีสินค้าประเภทนี้ออกวางจำหน่ายกันบ้างแล้ว เราลองมาทำความรู้จักกันหน่อยว่า สาร Ceramide คืออะไร และเป็นอย่างไรกันหน่อยนะครับ
  • ผิวหนังชั้นนอก ที่เรียกว่า Stratum corneum มีความสำคัญต่อร่างกาย ในแง่เป็นตัวป้องกันอย่างแรก( skin barrier ) ที่ประกอบด้วย ชั้นไขมัน epidermal lipid เป็นส่วนประกอบที่สำคัญ โดยประกอบด้วย phospholipid,sphingolipid,cholesterol,free fatty acid
  • Ceramide คือ sphingolipid ชนิดหนึ่งที่เป็นส่วนประกอบที่สำคัญ ถึง 40-65 % ของ epidermal lipid
  • Ceramide จากการวิจัยทางการแพทย์ ยังไม่ทราบหน้าที่ที่แท้จริงรวมทั้งกลไกการออกฤทธิ์ แต่พบหน้าที่ที่สำคัญ ดังนี้ ทำหน้าที่เป็นกำแพงไขมัน( lipid barrier) ที่สำคัญในการป้องกันการสูญเสียน้ำจากผิวหนัง และป้องกันสารแปลกปลอมจากสิ่งแวดล้อมแทรกซึมเข้าทำอันตรายต่อผิวหนัง
  • ระดับและชนิดของ ceramide จากการวิจัย พบว่ามีความสัมพันธ์กับโรคผิวหนังต่างๆ ดังนี้ 
        ceramide 1 มีบทบาทในการเป็นภูมิคุ้มกันของผิวหนัง ถ้ามีต่ำ อาจเกิดโรคผื่นคัน (Atopic dermatitis) ผิวแห้งแตก ผิวลอก ได้ง่าย 
       ceramide 3 จะมีปริมาณมากสุดในบรรดา ceramide ทั้งหมด ( ซึ่งมี 6 ชนิด) มีบทบาทในการลดการระคายเคืองจากสิ่งแวดล้อม 
       ceramide 6 จะทำหน้าที่คล้าย AHA แต่มีโมเลกุลใหญ่กว่า ช่วยเพิ่มความเรียบเนียนให้ผิวหนัง โดยการเพิ่มการหลุดลอกของเซลล์ผิวหนังชั้นนอก
  • จากโครงสร้างของ sphingolipid ทำให้เชื่อว่า ceramide สามารถมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรคได้ นอกจากนี้ผลการวิจัย ในคนผิวขาวและญี่ปุ่น เมื่ออายุมากขึ้น จะมีปริมาณ ceramide ลดลง แต่อัตราส่วนของ ceramide แต่ละชนิดไม่เปลี่ยนแปลง จึงเชื่อว่า ภาวะชราของผิวหนัง อาจเกิดจากสาเหตุหนึ่งของ ceramide ลดลง
  • ได้มีการทดลองใช้ ครีมที่มี ceramide 3 0.2 % หรือ ceramide 38 0.5 % ทาผิวหนัง พบว่าลดความหยาบของผิวหนัง และเพิ่มปริมาณน้ำในผิวหนังได้ดีกว่า ไม่ได้ทาสารนี้
  • นอกจากนี้ได้มีการทดลองเพิ่มเติม โดยการใช้สารที่มีความระคายเคืองสูง เช่น sodium dodecyl sulfate ทาที่ผิวหนัง แล้วแก้ด้วยการทาครีมที่มี ceramide 3 0.2 % หรือ ceramide 38 0.5 % พบว่าลดการระคายเคือง หรือคันได้ดีกว่าครีมที่ไม่มีส่วนผสมดังกล่าว
  • จากข้อมูลการวิจัยดังกล่าว ได้มีการสังเคราะห์ ceramide กันอย่างกว้างขวาง แต่น่าเสียดายที่ปัจจุบัน ยังไม่มีสารสังเคราะห์ ceramide ที่ใกล้เคียงกับที่เป็นส่วนประกอบของผิวมนุษย์ ได้จริงๆ เพียงแค่บางอย่างสูตรโครงสร้างเหมือนแต่การเรียงตัวทางเคมีแตกต่างจากที่เป็นธรรมชาติ คงต้องมีการพัฒนาและวิจัยต่อไป เพื่อให้ได้ประโยชน์มากที่สุด
  • จากบทความดังกล่าว คงต้องติดตามต่อไปในบทบาทของ ceramide ในอนาคต การแปลและค้นคว้านี้ เพื่อการเปิดมุมมองวิสัยทัศน์ของวงการเครื่องสำอางอีกมุมมองหนึ่ง
    เรียบเรียงและค้นคว้า โดย นพ.จรัสพล รินทระ................................... 20 กุมภาพันธ์ 2547

ที่มา : https://www.clinicneo.co.th/detailcolumn.php?grp=6&sdata=&col_id=5

อัพเดทล่าสุด