 | - ยาเม็ดคุมกำเนิดในปัจจุบัน มีมากมาย หลากหลายยี่ห้อ ทำให้การเลือกใช้ให้เหมาะสม ในแต่ละช่วงอายุ และภาวะที่เป็นอาจแต
|
กต่างกันได้ เพื่อให้ลดความสับสนของการเลือกใช้ จะแยกยาเม็ดคุมกำเนิดเป็นหมวดหมู่ตามหลักการแพทย์ ให้ทราบพอสังเขปนะครับ - หมวดหมู่ประเภทของยาเม็ดคุมกำเนิด
1. Sequential pill เป็นยาเม็ดคุมกำเนิดรุ่นเก่าๆ ที่ยังมีวางจำหน่ายอยู่ โดยเลียนแบบลักษณะของรอบเดือน โดยในช่วงแรกจะมีเฉพาะฮอรโมนเอสโตนเจน ช่วงกลางมีฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน และช่วงสุดท้ายมีโปรเจนเตอโรนอย่างเดียว อาทิเช่น ยี่ห้อ Trinordiol,Triquilar แม้จะมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดได้ดี แต่ไม่ค่อยนิยม เนื่องจากมีปริมาณฮอร์โมนมากเกินไป ทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น น้ำหนักตัวเพิ่ม คลื่นไส้ ฝ้า ปวดศีรษะ ได้ง่าย
2.Combined contraceptive pillเป็นยาคุมกำเนิด ทีแพร่หลายที่สุดในปัจจุบัน โดยมีปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจน และฮอร์โมนโปรเจนเตอโรน เท่ากันทุกเม็ด โดยแบ่งย่อยตามปริมาณของเอสโตรเจนในเม็ดยา ตามขนาดดังนี้
2.1.Standard จะมีขนาดของ ปริมาณของเอสโตรเจนในเม็ดยา 50 ไมโครกรัม เหมาะสำหรับผู้หญิงที่มีประจำเดือนไม่สม่ำเสมอ หรือมากระปริบกระปรอย แต่ไม่เหมาะกับผู้หญิงที่มีประวัติเลือดแข็งตัวได้ง่าย หรือมีประวัติเส้นเลือดอุดตัน ที่มีวางขายตามท้องตลาดได้แก่ ยี่ห้อ Microgynon 50 ED,Eugynon,Nordiol เป็นต้น
2.2. Low dose จะมีขนาดของ ปริมาณของเอสโตรเจนในเม็ดยา 30 ไมโครกรัม ( ยกเว้น Dian-35 จะมี 35 ไมโครกรัม) เป็นชนิดที่นียมกันมาก เนื่องจากปริมาณเอสโตรเจนมีน้อย ทำให้ลดผลข้างเคียงได้ แต่มีฤทธิ์คุมกำเนิดดีดังประเภทแรก ได้แก่ยี่ห้อ Dian-35,Marvelon,Nordette,Minulet,Microgynon 30 ED,Gynera
2.3.Ultralow dose จะมีขนาดของ ปริมาณของเอสโตรเจนในเม็ดยา 20 ไมโครกรัม เพื่อลดผลข้างเคียงให้น้อยที่สุด แต่มีข้อเสียคือต้องรับประทานทุกวัน ไม่ควรขาดหรือลืมกิน เพราะอาจทำให้ฤทธิ์การคุมกำเนิดลดลง ตั้งครรภ์ได้ง่าย จึงเหมาะกับคนที่มีความจำได้ดี ไม่ลืม ได้แก่ ยายี่ห้อ Mercion Minipill ยาเม็ดคุมกำเนิด ที่มีเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนอย่างเดียว ในทุกเม็ดยาคุม มักใช้ในการคุมกำเนิด มารดาหลังคลอดบุตร และให้น้ำนมบุตร เพราะไม่ทำให้การสร้างน้ำนมลดลง แต่ต้องรับประทานทุกวัน จนกว่าจะเลิกให้นมบุตร มีวางขายในชื่อยี่ห้อ Exluton
2.4.Postcoital pill เป็นยาคุมกำเนิดหลังการร่วมเพศ และต้องรับประทานภายใน 1 ชั่วโมง หลังจากมีเพศสัมพันธุ์ จึงจะป้องกันได้ดีที่สุด แต่ละเม็ดยาจะมีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในปริมาณสูง คือ 750 ไมโครกรัม โดยออกฤทธิ์ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูก ไม่เหมาะสมต่อการผังตัวของตัวอ่อนทารก แต่ไม่ได้ไปยับยั้งการตกไข่ เหมือนยาเม็ดคุมกำเนิดประเภทอื่นๆ แต่ก็ไม่ควรรับประทานเกินเดือนละ 4 เม็ด เพราะจะทำให้รับปริมาณฮอร์โมนมากเกินไป ที่มีวางจำหน่าย ได้แก่ ยี่ห้อ Postionr, Madonna - จากคุณสมบัติดังกล่าวข้างต้น อาจเป็นหลักในการพิจารณาเลือกใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดสำหรับสตรีได้ในระดับหนึ่ง การเลือกใช้แต่ละยี่ห้อ ในแต่ละประเภท ต้องคำนึงถึงราคา และผลข้างเคียงที่อาจมีได้ แม้จะอยู่ประเภทเดียวกัน แต่คนละยี่ห้อ ซึ่งแต่ละคนก็อาจแตกต่างกันไป คงต้องทดลองใช้ดู ไม่ลองก็ไม่รู้
เรียบเรียงและค้นคว้าใหม่โดย นพ.จรัสพล รินทระ ...ปรับปรุงข้อมูลล่าสุด...30 July,2005 |
ที่มา : https://www.clinicneo.co.th/detailcolumn.php?grp=2&sdata=&col_id=101