การเจริญเติบโตและพัฒนาการของวัยรุ่นชายจะเกิดขึ้นระหว่างอายุ 11 -13 ปีในช่วงวัยรุ่นตอนต้นร่างกายจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และ จะลดอัตราการเจริญเติบโตเมื่อเข้า ระยะวัยรุ่นตอนกลางในช่วงวัยรุ่นตอนปลายอัตราความสูงแทบจะไม่เพิ่ม เด็กชายจะโตช้ากว่าเด็กหญิง ร่างกายของเด็กชายเมื่อเข้าสู่วัยรุ่นจะมีการเปลี่ยนแปลงดังนี้
1. รูปร่างสูงขึ้น น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น แขนขายาวเก้งก้าง ไหล่กว้าง กล้ามเนื้อเป็นมัดกระดูกและกล้ามเนื้อแข็งแรงสามารถใช้พละกำลังทำงานได้ดี
2. ริมฝีปากหนา คางใหญ่ หน้าผากกว้าง ลูกกระเดือกโตเห็นชัดเจน
3. เสียงแตก ( เสียงแหบห้าว)
4. เต้านมอาจโตและเจ็บ (นมแตกพาน )
5. มีหนวดเครา ขนขึ้นตามแขน ขา หน้าแข้ง หน้าอก รักแร้ และบริเวณอวัยวะเพศ
6. อวัยวะเพศโตขึ้นและแข็งตัวเมื่อมีความรู้สึกทางเพศหรือถูกสัมผัส
7. บางคนอาจมีสิวขึ้นบริเวณใบหน้า หน้าอกหรือหลัง
8. มีความรู้สึกทางเพศแบบผู้ชายทั่วไป
9. สำหรับการเปลี่ยนแปลงภายในนั้นต่อมเพศจะหลั่งฮอร์โมนออกมาทำให้มีการสร้าง ตัวอสุจิหรือ เซลล์สืบพันธุ์ขึ้น มีน้ำอสุจิ และ มีการหลั่งน้ำอสุจิ
ปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อพัฒนาการของวัยรุ่น
ปัจจัยภายใน
ปัจจัยภายในที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการในช่วงวัยเรียนและวัยรุ่นประกอบด้วย
1.พันธุกรรม เช่นลักษณะทางกาย สติปัญญา โรคบางอย่าง
2.จิตใจและอารมณ์ อาจมีพฤติกรรมที่ขัดใจพ่อแม่มากขึ้น
ปัจจัยภายนอก
ปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการในช่วงวัยเรียนและวัยรุ่นประกอบด้วย
1.อาหาร ถ้ารับประทานอาหารที่ไม่ได้คุณภาพและปริมาณน้อยจะทำให้การเจริญเติบโตไม่เป็นไปตามเกณฑ์
2.การเลี้ยงดู จะต้องเพรียบพร้อมและให้ความรักความอบอุ่นและอบรมสั่งสอน
3.สิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสุขภาพจะมีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก
4.การเจ็บป่วย อาจเกิดจากการเป็นโรคภัยไข้เจ็บต่างๆความผิดปกติของร่างกาย ถ้ายเป็นบ่อยๆ
5.อุบัติเหตุ มักจะเกิดอุบัติเหตุพลัดตกหกล้ม ตกน้ำ จมน้ำ
6.พฤติกรรมหรือการปฏิบัติเกี่ยวกับสุขภาพการเจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยรุ่น ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ ที่สำคัญ ได้แก่
- พันธุกรรม
- อาหาร
- การออกกำลังกาย
- การพักผ่อน
- การทำงานของต่อมไร้ท่อ
- ตลอดจนการเจ็บป่วยจากโรคภัยไข้เจ็บและการบาดเจ็บจากอุบัติภัย
แม้ ว่าปัจจัยด้านพันธุกรรมและการทำงานของต่อมไร้ท่อหากเกิดความผิดปกติขึ้น แล้วจะรักษาหรือแก้ไขได้ยาก แต่ถ้าเรารู้จักสังเกตตนเองและรีบไปปรึกษาแพทย์ก็จะช่วยบรรเทาความรุนแรงลง ได้ สำหรับปัจจัยด้านอื่น ๆ นั้นจะขึ้นอยู่กับการปฏิบัติตนของวัยรุ่น หากวัยรุ่นมีความรู้ความเข้าใจ และปฏิบัติตนอย่างถูกต้องและเหมาะสม รู้จักที่จะวางแผนการสร้างเสริมสุขภาพตามภาวการณ์เจริญเติบโตและพัฒนาการก็ จะนำไปสู่การเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดี จะก้าวจากวัยเด็กไปสู่วัยผู้ใหญ่ ที่มีสุขภาพแข็งแรง มีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข