วิธีง่ายๆ สำหรับใส่ใจดูแลสุขภาพเพื่อหลักอนามัยที่ดี
สุขภาพอนามัยที่ดี วิธีง่ายๆ สำหรับใส่ใจดูแลสุขภาพ เพื่อหลักอนามัยที่ดี
อาหาร
อาหาร การรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ โปรตีนจากเนื้อ นมไข่ ไขมันจากพืชหรือเนื้อสัตว์ คาร์โบไฮเดรตจากข้าว แป้ง วิตามินและเกลือแร่จากผัก ผลไม้ เป็นต้น โดยอาหารต้องถูกสุขลักษณะ สะอาดปลอดภัยจากสารปนเปื้อนหรือสารพิษต่อร่างกาย ต้องคำนึงความเหมาะสมด้านปริมาณ คือ บริโภค ให้เพียงพอในแต่ละวัน การรับประทานอาหารให้ตรงเวลาโดยเฉพาะมื้อเช้าเป็นมื้ออาหารที่สำคัญ ในยุคปัจจุบันด้วยสภาพสังคมที่มีความรีบเร่งไม่เอื้ออำนวยต่อพฤติกรรมการบริโภคที่ถูกสุขอนามัย การรับประทานอาหารจานด่วน อาหารสำเร็จรูปที่ประกอบด้วยสารกันบูด หรือวัตถุปรุงแต่งรสอาหารที่หากบริโภคในปริมาณมากเกินไปอาจเป็นโทษต่อร่างกาย
การบริโภคอาหารควรมีความหลากหลาย และควรคำนึงถึงความเหมาะสมเฉพาะบุคคลด้วย เช่น วัยสูงอายุ คนป่วย คนอ้วนหรือผอมเกินไป ผู้ที่มีโรคประจำตัว เพราะบุคคลบางกลุ่มต้องมีการควบคุมอาหารหรือบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงอาหารประเภทไขมัน ควบคุมปริมาณน้ำตาลและคลอเรสเตอรอล อาหารรสจัด เช่น รสเค็มจัด
อารมณ์
อารมณ์ อารมณ์เป็นสิ่งที่บุคคลแสดงออก สามารถบ่งบอกสภาวะด้านร่างกาย และจิตใจ หากสุขภาพกายดี สุขภาพจิตย่อมดีตามไปด้วย และในทางกลับกันการมีสุขภาพจิตดีย่อมส่งเสริมให้ร่างกายแข็งแรง ความเครียด อาการหงุดหงิดฉุนเฉียว ความวิตกกังกล ส่งผลกระทบต่อกระบวนการทำงานหรือระบบในร่างกาย เช่น การย่อยอาหาร การหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ร่างหลั่งสารเคมีบางอย่างมากเกินไปส่งผลเสียและก่อให้เกิดโรค ดังนั้นการควบคุมอารมณ์ การทำจิตใจให้สบาย การมองโลกในแง่ดีและการมีอารมณ์ขัน รู้จักผ่อนคลายความเครียดด้วยการทำกิจกรรมต่างๆ ทำงานอดิเรก ทำจิตใจให้ผ่องใสเบิกบานออกกำลังกาย ท่องเที่ยวตามโอกาสที่เหมาะสม เป็นวิธีการง่ายๆ ที่ทำไรอารมณ์ดี
ออกกำลังกาย
ออกกำลังกาย การออกกำลังกายเป็นวิธีการง่ายๆ ที่ทำให้สุขภาพดี โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ สามารถทำได้แทบทุกสถานที่ ไม่ว่าจะป็นที่บ้าน บ้านที่มีบริเวณสามารถใช้การออกกำลังกายเป็นเครื่องมือในการสร้างสุขภาพและความอบอุ่นในครอบครัวได้โดยสมาชิกในครอบครัวออกกำลังกายร่วมกัน การทำงานบ้านแบบต่างๆ นับว่าเป็นการออกกำลังกายที่ดีอย่างยิ่งและได้ประโยชน์ทั้งสองประการ คือ ร่างกายแข็งแรง และบ้านสะอาดเป็นการสร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีเพิ่มขึ้น สถานที่ทำงานก็สามารถออกกำลังกายได้เช่น การขึ้น ลง บันได การออกกำลังกายแบบเบาๆ โดยใช้อุปกรณ์สำนักงานเป็นเครื่องมือสำหรับทำกายบริหาร ในช่วงเวลาพักสั้นๆ
ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมออย่างน้อยสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ระยะเวลาในการออกกำลังกายครั้งละประมาณ 30 นาที เพราะเป็นเวลาที่เหมาะสมร่างกายสามารถเผาผลาญพลังงานได้เต็มที่ อย่างไรก็ตามการออกกำลังกายควรเลือกสรรให้เหมาะสมกับปัจจัยอื่นๆ เช่น วัย แต่ละช่วงวัยจะมีวิธีการออกกำลังกายที่ให้ประสิทธิภาพต่างกัน ประเภทของกีฬาหรือการออกกำลังกาย ข้อจำกัดของบุคลที่มีโรคประจำตัวระยะเวลา ช่วงเวลาที่เหมาะสม การออกกำลังกายช่วงเช้าช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตดี ร่างกายปลอดโปร่ง
สิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยที่มีผลโดยตรงต่อทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิต การอยู่อาศัยในสถานแวดล้อมที่ดีช่วยส่งเสริมสุขภาพให้ดีตามไปด้วย สิ่งแวดล้อมที่ดี คือ ความสะอาด ปลอดภัย จากเชื้อโรคฝุ่นละออง ควันพิษ มลภาวะอันได้แก่ อากาศเสีย น้ำเสีย สถานที่เสียงดังรบกวน แหล่งเสื่อมโทรม ผิดหลักสุขลักษณะ วิธีการง่ายๆ ในการดูแลสิ่งแวดล้อมก็เริ่มจากสถานที่ใกล้ตัว บ้านพักอาศัย รักษาความสะอาดภายในและภายนอกบริเวณ สภาพแวดล้อมของบ้าน ฝุ่นละออง แสงสว่าง สัตว์มีพิษ แมลงนำโรค เช่น แมลงสาบ หรือหนู เหล่านี้มีล้วนมีผลต่อผู้อยู่อาศัย
นอกจากการใส่ใจดูแลสุขภาพ ดำเนินตามแนวทางที่เหมาะสมแล้วสิ่งสำคัญอีกประการคือการหลีกเลี่ยง “พฤติกรรมเสี่ยง” เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มสุรา การใช้สารเสพติด ภาวะความเครียด ความกดดัน